Irene Iglesias Rubio
Conversamos con Irene Iglesias Rubio, odontóloga de 41 anos e residente en Segovia. Irene coñeceu Odontoloxía Solidaria cando estaba a estudar na Universidade Complutense de Madrid, e rapidamente comezou a colaborar coa Fundación, chegando a facer parte do Padroado da nosa entidade. Tamén é unha destacada blogueira en temas de saúde bucodental.
— Fálanos da túa traxectoria en Odontoloxía Solidaria. Como comezou todo?
— Pois estando aínda a estudar a carreira na Complutense. Un amigo tiña que facer a memoria de licenciatura sobre un tema de prevención que implicaba ver crianzas, e foi Odontoloxía Solidaria a que lle deu a oportunidade de traballar con elas. A partir de aí, comecei a colaborar. Primeiro ía á Clínica Solidaria de Madrid a axudar este compañeiro e, despois, xa fiquei como voluntaria. Mentres estaba a estudar, ía axudar os dentistas. Limpaba: era moi feliz limpando as cadeiras de dentista. Desde que estaba no instituto quería ser dentista, e simplemente estar perto dunha cadeira de dentista xa me puña moi contenta. Era feliz limpando as cadeiras, limpando os armarios, ordenando o material… Non era, nin é, política de Odontoloxía Solidaria que o estudantado traballe cos pacientes, e eu estaba de acordo. Un tempo despois, a partir do ano 2001, entrei a facer parte do Padroado, no que estiven un par de lexislaturas. Actualmente non teño tanta dispoñibilidade como nos primeiros anos, mais continúo vinculada dunha maneira máis puntual. Teño o meu “microproxecto” solidario na cadea de Segovia, aínda que quizais só cada dous anos teña un paciente que poida ser atendido cos criterios que temos nós. Hai escasas semanas puxen unha prótese, mais penso que non o facía desde hai algúns anos.
— Por que ao coñecer Odontoloxía Solidaria te implicaches tan rapidamente e con tanto entusiasmo?
— Ao primeiro, por axudar e por coñecer de perto o que era unha clínica dental. Fíxome sentir útil desde o primeiro momento e, ademais, había moi bo ambiente de traballo. Mais, sobre todo, por axudar, porque cando ti axudas recibes máis do que dás. Ves mundo a través dos ollos dos pacientes, cousas que non verías se ficases fechada no teu mundo de resinas compostas e implantes “megaguais”… Tamén pola prevención. A prevención coñecina só e exclusivamente a través de Odontoloxía Solidaria: a non agresión, o ter coidado para que o que fagas non sexa peor que o que xa trae o paciente. Iso aplícoo constantemente na miña clínica, e é o que me lembra a miña vocación. Mais insisto en que a motivación principal é axudar. A solidariedade é importante porque mañá podes ser ti quen está do outro lado. Canta xente estaba ben situada hai cinco ou seis anos e agora é paciente de Odontoloxía Solidaria? Penso que estamos postos no mundo para facermos a vida máis fácil aos demais. Neste sentido, coa odontoloxía eu podo axudar a que a xente teña unha vida máis fácil, e outra persoa axudarame a min noutra cousa. Cada un sabe o que sabe, e eu penso que temos a obriga moral de compartirmos o coñecemento co resto das persoas.
— A experiencia no Padroado foi positiva?
— Totalmente. Foi unha época de aprendizaxe moi intensa. Eu non sabía nada en comparación con todo o que sabían os meus compañeiros, de todo o que eran capaces de dar. Eran xente que estaba moi por encima de min, como persoas e como dentistas. Tamén me dei conta de que levar adiante todo este labor require un traballo de gabinete tremendo, que moitas veces os voluntarios non poden valorar porque non o coñecen directamente. As decisións que se toman nunca son as dunha soa persoa, sempre se toman por consenso, e ás veces hai disparidades de criterio, de maneira que temos que pórnos de acordo para que as cousas saian adiante. Este proceso tamén é ben bonito.
— Ves a Fundación nun bo momento?
— Crecemos moito. Xa somos maiores; deixamos atrás a fase adolescente na que nos econtrabamos cando entrei eu. Penso que estamos a dar pasos firmes e que somos a referencia en temas de saúde oral e solidariedade en España e na Europa.
— Hai un par de anos, comezaches co teu blogue Evidientemente, dedicado a temas de saúde oral. Con que obxectivo o puxeches a andar?
— Xurdiu porque penso que a odontoloxía é unha profesión que a xente non coñece, que
simplemente teme. E penso que a xente tampouco sabe o barato, o fácil e o eficaz que é ter saúde bucodental. Facer chegar este coñecemento paciente a paciente é moi lento, non es un axente multiplicador. A través das redes, dáste conta de que chegas a moita máis xente e es capaz de conseguir mellor os obxectivos de saúde. A xente ten dúbidas que son moi fáciles de resolver por parte dos dentistas, mais non llas preguntan. E ás veces os dentistas apenas están centrados en solucionar as caries, ou en decidir se colocan a restauración dunha porcelana ou doutra. Mais iso non che soluciona a saúde, son só parches. O persoal sanitario ten que comunicar, saber explicar e isto a través das redes é moi fácil, moi barato, e penso que non se me dá mal. O obxectivo é explicar á poboación o que facemos os dentistas e como previr as enfermidades.
— No teu blogue aseveras que no gremio existen algúns prexuízos contra a lactación, un tema que abordaches con frecuencia…
— Existe un descoñecemento atroz dos temas de lactación entre os dentistas. É o mesmo que acontece cando a un pediatra lle preguntas sobre os dentes, que non ten idea. Ás veces, dentistas e pediatras din cousas que non contan con base científica. O primeiro que recomendan perante unha crianza con caries que viron mamar na sala de espera é que sexa destetada… sen interesárense pola dieta, polo consumo de azucre, polas condicións do cepillado ou polo ambiente familiar en que vive a crianza. Dáme moita mágoa que a lactación, que é un período tan bonito que pasas con teu fillo (e pode durar o que queiras ti e o que queira o neno), se deixe de lado sen investigar máis.
— De feito, o teu traballo como blogueira céntrase moito na saúde oral durante o período de cero a tres anos. Que especificidades ten a odontoloxía neste caso concreto?
— Ten patoloxías moi frecuentes, como as maloclusións (anaraxias) e as caries, e os condicionantes de relación que teñen as crianzas. Cando estás a atender unha crianza, en realidade non atendes un paciente, atendes unha familia ou, como mínimo, a díade nai-bebé. Non me vale explorar apenas a crianza, teño que explorar a unidade familiar. Teño que coñecer como teñen a boca os pais, teño que ver como é a relación entre nai e fillo e entre os pais, porque moitas veces hai unha má relación entre os pais e isto pode repercutir directamente na saúde bucodental das crianzas. A crianza pode ter enfermidades, claro que si, mais non esquezamos que estamos na primeira dentición (dentes de leite), e isto é un ensaio para a que será a dentición definitiva. Se os factores de risco que temos de bebé continúan máis adiante, vamos ter un adulto enfermo. Esta idade é moi boa para corrixir.
